Klasična književnost
Klasična književnost
Aleksandar Dima – Tri Musketara
Aleksandar Dima
Tri musketara
Roman Tri musketara najpoznatije je delo Aleksandra Dime oca. Govori o avanturi trojice kraljevih musketara: Aramisa, Portosa i Atosa, i novajlije koji im se priključuje – mladog Gaskonjca D’Artanjana. Ovaj neponovljivi klasik prikazuje herojske podvige i pustolovine u Francuskoj XVII veka, društvu krcatom intrigama, sukobima političkih interesa i ličnim ambicijama.
Dvor Luja XIII preplavljen je špijunima, plemstvo se otima o krunu, a među svim tim spletkama, i u atmosferi opšteg nepoverenja, plemeniti musketari ustaju u odbranu svoje otadžbine i smelo kreću u opasnu misiju da osujete zaveru koja preti ne samo kruni već i budućnosti čitave Evrope.
Ovaj roman je poslužio kao predložak za brojne filmske, televizijske, animirane i pozorišne adaptacije. Uticaj Diminih (1802–1870) istorijsko-avanturističkih romana osetio se u gotovo celoj evropskoj popularnoj književnosti. Kompozicija njegovih dela, živahan dijalog i živopisni opisi i danas plene široku publiku, a Dima ostaje jedan od najvećih romansijera i dramskih pisaca svoga vremena.
DERVIŠ I SMRT- Meša Selimović
„Gdje su zlatne ptice ljudskih snova, preko kojih se to bezbrojnih mora i vrletnih planina do njih dolazi? Da li nam se ta duboka čežnja djetinje nerazumnosti posigurno javlja samo kao tužni znak izvezen na mahramama i na safijanskim koricama nepotrebnih knjiga?
I tada sam shvatio ono najvažnije. Sjeća li se, i njega sam pitao, nekad, o zlatnoj ptici koja znači sreću. Sad sam shvatio: to je prijateljstvo, ljubav prema drugome. Sve drugo može da prevari, to ne može. Sve drugo može da izmakne i ostavi nas puste, to ne može, jer zavisi od nas. Ne mogu da mu kažem: budi mi prijatelj. Ali mogu da kažem: biću ti prijatelj.“
Srpska književna scena može se pohvaliti brojnim piscima izuzetnog dara, ali malo je onih čije stvaralaštvo dotiče čitaoca kao Selimovićevo – toplina i neposrednost njegovih junaka i čistota osećanja koja izviru sa stranica ovih dela, ispričanih takvom jednostavnošću kakvu samo vrhunski majstor može da postigne, diraju pravo u dušu i zauvek tu ostaju. „Derviš i smrt“, „Tvrđava“ i „Ostrvo“ pravi su biseri ovog velikana.
Pozivam za svjedoka vrijeme, početak i svršetak svega - da je svaki čovjek uvijek na gubitku, ajetima iz Kur-ana Selimović započinje i završava roman, zaokružujući time cjelinu, cjelinu trajanja u vremenu u kojem je čovjek taj koji gubi. Ne može promijeniti vrijeme, zaustaviti ga ili vratiti. U taj okvir pisac smješta svoju priču.
Jedan od najboljih romana ikada napisanih.
Erazmo Roterdamski Štefan Cvajg
Kao u priči pitko izlaže Cvajg istorijske i biografske okolnosti koje su uticale na formiranje Erazma
kao osobe čija je životna težnja bila harmonična sinteza suprotnosti u ljudskom duhu, osobe koja ne
odobrava drastične mere. Rat mu se činio nespojivim sa moralno mislećim čovečanstvom.
Samo je jednu stvar na zemlji kao suprotnost razumu istinski mrzeo: fanatizam.
Samostalnost u mišljenju smatrao je nečim što se samo po sebi razume.
Ne boraveći stalno ni u jednoj zemlji i kao kod kuće u svima njima, prvi svesni kosmopolit i
Evropejac, nije priznavao nadmoćnost jedne nacije nad drugom, i pošto je narode cenio jedino po
njihovim najplemenitijim i najobrazovanijim duhovima, po njihovoj eliti, svi su mu izgledali dostojni
ljubavi.
Erazmo i njegove pristalice smatrali su napredak čovečanstva putem prosvećenosti mogućim i željno
su iščekivali mogućnost da se pojedinac, kao i celo društvo, vaspita širenjem obrazovanosti.
FRANKENŠTAJN Meri Šeli
Pripovest o kreaciji Viktora Frankenštajna postala je mnogo više od strašne priče kojom je Meri Šeli odgovorila na izazov prijatelja i čuvenog pisca lorda Bajrona: ona je prerasla u neprevaziđen gotski roman koji svedoči o stradanju jednog nesrećnog stvorenja.
Viktor Frankenštajn je naučnik briljantnog uma, koga ambicija goni da ode korak dalje od svega što je bilo koji smrtnik dotad uradio i preuzme ulogu Tvorca, te da sam načini život.
Uz prasak groma u mračnoj noći, njegova zamisao oživljava. Da li će to stvorenje biti savršeno biće kakvo je Viktor zamislio ili čudovište koje će se okrenuti protiv sopstvenog stvoritelja?
Uzvišena snaga proze, groteskni likovi, nestvarno živopisan pripovedački stil i višeslojna tematika čine samo delić vrednosti remek-dela Meri Šeli. Čitaoci gotovo mogu da osete dah čudovišta dok njegove reči odzvanjaju sa stranica ovog malog književnog čuda.
Raj u najam-E.Kišon
Sagorjeli Rumi – Nahal Tajadod
Od čega i zašto jedno biće izgara?
Zašto jedan erudita i slavni propovjednik odlazi i iznenada se izoluje sa čudnim i zimogrižljivim lutalicom, četrdeset dana i noći, i vraća se, prosvijećen, upaljen, razigran?
I zašto taj učenjak tako dostojanstven postaje Rumi, veliki pjesnik sufija, tvorac plesa derviša, slavljen koliko i Saadi, Hafez i Omar Hajam?
Kakav ga je to nečuveni fenomen transformirao?
Kako je nastalo pedeset hiljada nezaboravnih stihova?
Kakva je to vatra?
Još od trinaestog stoljeća ta ljubavna priča muči persijsku literaturu. Impresionirana još od ranog djetinjstva Rumijevim stvaralaštvom, Nahal Tajadod neustrašivo, u ovom romanu inspirisanim mističnim i putenim Orijentom, odbacila je sve velove, čak i one najintimnije, koji su prikrivali tu pasiju često nazivanu božanskom.
Kada tijelo i duša, prestajući opirati se jedno drugom, gore na kraju istim plamenom ?
Nahal Tajadod je rođena u Teheranu 1960. godine, živi u Francuskoj od 1977. Prevodeći Rumija crpila je u njegovu djelu inspiraciju za svoj roman.
Slavomir Nastasijević Teško pobeđenima
Slavomir Nastasijević u svojim romanima verodostojno prikazuje neke od najvažnijih događaja i najvećih istorijskih ličnosti našeg srednjeg veka, pridružujući im čitav niz živopisnih likova, izmišljene karaktere koji se izvanredno uklapaju u istorijsko tkivo njegove romaneskne proze, čineći je uzbudljivom i nadasve živom.
Tako je i s romanom Teško pobeđenima. Uz istorijske ličnosti – Stefana i Vuka Lazarevića, Đurđa Brankovića i njegove sinove Grgura, Stefana i Lazara, Đurđevu ženu prokletu Jerinu, Tomu Kantakuzena, silne ugarske i turske velikodostojnike – u ovom Nastasijevićevom romanu upoznajemo niz književnih likova, poput neustrašivih vitezova Jagoša i Dragoša i nenadmašnog ratnika sebra Aprila Sokolovića, koji se ne zaboravljaju.
Boreći se kao turski vazali protiv Tatara kod Angore, 1402. godine, Lazarevići i Brankovići se posle niza neobičnih događaja opet nađu na istoj strani. U društvu koje se raspada, u kome su sve vrednosti poljuljane i zbačene, jedino za šta se zakrvljeni velikaši i prestolonaslednici dosledno bore jesu vlast i moć. Bliski srodnici i rođena braća nalazila su se na suprotnim stranama, i jedino se sebičnim interesima mogu tumačiti čudni obrti i neočekivana savezništva...